اغماء

طی چندسال گذشته در ماه رمضان شاهد پخش سریال های گوناگونی بوده ایم که هرچه جلوتر می آییم این سریالهای جنبه ماورایی و معنویت گرایانه ای پیدا می کنند.سریال هایی نظیر او یک فرشته بود، آخرین گناه ،صاحبدلان و... .

البته بحث معنویت گرایی در سینمای ایران که خود جای بحث دارد که چندسالی است برخی فیلمسازان به سراغ آن رفته اند و فیلمهایی از قبیل یک تکه نان، بید مجنون، خیلی دور خیلی نزدیک، قدمگاه و... از آنجمله اند.

امسال نیز شاهد پخش سریال زیبای اغما از شبکه اول سیما هستیم...فیلمی در ظاهر ماورایی... داستان این مجموعه در مورد شخصیت دکتر طه پژوهان معروف به پنجه طلایی هست. او که یک متخصص مغز و اعصاب است به خاطر معالجات فوق العاده اش این لقب را توسط رزمندگان دریافت کرده....داستان از آنجایی شروع می شود که همسر او دچاری بیماری شده و به اصرار او ، خود دکتر پژوهان جراحی همسرش را برعهده می گیرد اما پس از عمل جراحی، همسرش فوت میکند.

فوت همسرش و گفتگوی او با فردی در قبرستان سبب شک او در مورد خداوند می شود اما با زمزمه های فردی که از قسمت بعد وارد ماجرا می شود توبه کرده و به زندگی عادی خود ادامه می دهد... اما ورود این شخص جدید که در فیلم به نام الیاس شناخته می شود بگونه ای جریان زندگی او را تغییر میدهد...در این یادداشت قصد نقد و بررسی این سریال را ندارم بلکه میخواهم گذری داشته باشم به شخصیت الیاس...

ممکن است بسیاری از بینندگان این سریال مثل خود من از دیدن چهره زیبا ،روحانی و معنوی الیاس لذت برده و او را یک راهنما یا هادی که قصد هدایت و راهنمایی دکتر پژوهان را دارد در نظر گرفته باشند... اینکه به غیب آگاهی دارد، پیش گویی می کند و... . دکتر پژوهان نیز با دیدن این فرد و کراماتی که از او دیده است به نوعی او را مرشد خود دانسته و به حرفهایش عمل می کند...  بسیاری از ما با دیدن شخصیت الیاس در قسمت های اول این داستان به این فرد علاقه مند شده بودیم اما با گذشت دوسه قسمت دیدگاه دیگری نسبت به این فرد پیدا کردیم...

الیاس که در فیلم به عنوان یک عارف سالک معرفی شده است به راحتی غیبت می کند، خود دچار غرور است و این غرور را به دکتر پژوهان نیز منتقل می کند، در کوچکترین مسائل شرعی مانند نماز دچار اشتباه می شود و ...

اینکه یک فرد که ادعای عرفان وسیر و سلوک دارد دارای کرامات بشود دارای مراحلی است که اولین آنها انجام واجبات و ترک محرمات است . به قول خود الیاس پوسته دین. اما او ادعا می کند که وارد هسته دین شده است. اما بدون عبور از پوسته آیا می توان به هسته رسید؟

در این داستان هرچه جلوتر می رویم الیاس بیشتر و بیشتر رنگ عوض می کندو به جای آنکه او را به عنوان یک راهنما (یا به نظر برخی فرشته) ببینیم بیشتر و بیشتر به مانند یک نیروی اهریمنی است که از فرصت بوجود آمده ( شک و تردید دکتر پژوهان در مورد خدا به علت فوت همسرش) بخوبی استفاده کرده و خود را در قالب یک عارف سالک به او نزدیک کرده و او را تحت تسلط خویش گرفته است... برای نمونه سخن گفتن الیاس در قالب جسمانی رز قدیانی (یکی از بیماران دکتر پژوهان) در حین عمل جراحی ، پیش گویی او در مورد جوان بیست و دوساله ای که به بیمارستان آورده می شود و هرفردی جز دکتر پژوهان او را عمل کند می میرد(که اینچنین نیز می شود)...اینها نمونه هایی است که الیاس با بیان آنها برای دکتر پژوهان اعتماد او را به خود جلب می کند.

چگونه است که یک عارف سالک که ادعا می کند دارای کرامات است غیبت میکند، در مسائل شرعی همچون نماز دچار اشتباه می شود، تنها راه رسیدن به کمال را ابتدا سقوط می داند و سپس حرکت به سمت کمال(البته این مورد استثنا است زیرا افرادی بوده اند که با سقوط به کمال رسیده اند اما اینکه بگوییم تنها راه همین است جای سوال است! )....

سخن گفتن در مورد این شخصیت بسیار است که در حال حاضر فرصت کافی برای بیان آنها را ندارم...اما بیشتر در مورد آن خواهم گفت... فعلا در همین حد بدانیم که او نیرویی اهریمنی است کافی است تا با دید بازتری به داستان نگاه کنیم...

پی نوشت:

• دلم برای موسوی (همکلاسی دختر دکتر پژوهان در دانشگاه ) می سوزد که احتمالا اتفاقی از جانب الیاس برای او رخ خواهد داد. (دلیلش که خب مشخصه دیگه)
• این مطلب ادامه دارد...